Từ ngày 1 tháng 1 năm 2018, xăng sinh học E5 được sản xuất và kinh doanh đại trà trên cả nước. Đây là quyết định của Chính phủ nhằm thay thế xăng RON 92 phổ biến trên thị trường, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng và giảm tỉ lệ phụ thuộc vào xăng khoáng, cải thiện môi trường của quốc gia.
Như vậy, trên thị trường Việt Nam chỉ còn hai loại là xăng E5 và xăng RON A95. Thế nhưng, xăng E5 vẫn là một khái niệm hoàn toàn mới mẻ khiến nhiều người dân hoang mang rằng khi sử dụng nó có ảnh hưởng gì đến động cơ xe hay không?
TẠO SAO LẠI LÀ E5?
Xăng được coi là máu thiết yếu bôi trơn mọi hoạt động kinh tế – xã hội hàng ngày của mọi quốc gia. Trước đây, trên thị trường xăng Việt Nam kinh doanh 2 loại xăng là RON A92 và RON A95. Thế nhưng từ đầu năm 2018, Chính phủ đã quyết định khai tử xăng A92 và thay vào đó là xăng E5.
Xăng sinh học E5 có thành phần 5% bio-ethanol (cồn sinh học) pha trộn với 95% còn lại là xăng khoáng RON A92. Xăng E5 có hàm lượng ô xy cao nên giúp quá trình đốt cháy động cơ triệt để, giảm thiểu phát sinh khí độc trong khí thải động cơ và bảo vệ môi trường.
Ethanol là cồn sinh học có tính cháy sinh nhiệt như xăng. Mục đích pha cồn sinh học vào xăng nhằm hạn chế sự phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu hóa thạch, cũng như giảm phát sinh khí thải độc hại ra môi trường.
Ngoài ra, cồn sinh học còn được sản xuất với chi phí thấp hơn xăng truyền thống, do các nhà máy lấy nguyên liệu sản xuất từ lương thực như ngô, sắn, ngũ cốc và củ cải đường. Điều này góp phần tạo ra thu nhập bền vững cho nông dân và thúc đẩy tái cơ cấu ngành nông nghiệp.
Đây chắc chắn là một lợi thế của Việt Nam, việc trồng sắn mỳ làm nguyên liệu sản xuất xăng sinh học sẽ giúp người nông dân có thu nhập khá hơn. Trong tương lai, nếu tìm tòi ra nguyên liệu thay thế tốt hơn sắn mỳ, thì nông dân sẽ tập trung trồng nguyên liệu ấy cho việc sản xuất xăng sinh học.
MỨC ĐỘ ẢNH HƯỞNG ĐẾN MÁY MÓC ĐỘNG CƠ
Khi mới đưa vào sử dụng, xăng E5 còn khá mới đối với người tiêu dùng Việt Nam. Trên báo Thanh Niên (ngày 11/01/2018) có ghi nhận, những ngày đầu xăng E5 (giá 18.243 đồng/lít) được bán rộng rãi, nhiều người tiêu dùng còn e ngại khi sử dụng. Họ cho biết không an tâm khi sử dụng xăng sinh học vì sợ hỏng động cơ máy xe; động cơ hoạt động không tối ưu và chấp nhận sử dụng xăng A95 giá 20.690 đồng/lít.
Ông Nguyễn Minh Đồng (cựu chuyên gia thiết kế máy ô tô của hãng Volkswagen nước Đức) cho biết, yếu tố ban đầu khi người sử dụng ô tô và xe máy dùng xăng E5 là xe chạy không vọt, tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn. Vì xăng E5 chứa ethanol dễ đốt cháy nhưng lượng tỏa nhiệt thấp hơn các loại xăng thông thường. Xe sử dụng xăng E5 sẽ phải đạp ga nhiều hơn gây tốn nhiên liệu và sản sinh lượng khí thải lớn hơn. Việc hạn chế khí thải độc của xăng E5 cũng mất đi.
“Những dòng ô tô phun xăng hiện nay sử dụng bộ phun xăng và ống dẫn nhiên liệu làm bằng kim loại và cao su tốt nên không ảnh hưởng độ nóng và ăn mòn từ cồn ethanol. Tuy nhiên, những dòng xe đời cũ sử dụng bộ chế hòa khí có thể gặp khó khăn, đường ống dẫn xăng, ron…, bằng nhựa hoặc cao su khi sử dụng xăng E5 lâu ngày có thể bị bào mòn gây rò rỉ xăng, cháy xe”, ông Đồng nói.
Bàn về nguy cơ cháy nổ xe, TS. Hồng Đức Thông, Giảng viên bộ môn Ôtô và Máy động lực, thuộc khoa Kỹ thuật giao thông (ĐH Bách Khoa TP.HCM) đã trả lời Báo Thanh Niên (11/01/2018) rằng, cơ chế xảy ra sự cố cháy nổ là do một số chất tồn tại trong xăng có khả năng làm biến tính, biến chất các vật liệu cao su, nhựa (plastic) trên hệ thống nhiên liệu của động cơ làm cho nhiên liệu bị rò rỉ ra ngoài.
Tiến sĩ Thông cũng nhấn mạnh, khi gặp điều kiện thuận lợi như nhiệt độ, tia lửa, nhiên liệu này sẽ phát sinh thành ngọn lửa. Một số chất có khả năng gây ra biến tính, biến chất các vật liệu cao su, nhựa là: nhiên liệu cồn ethanol/methanol, aromatic hydrocarbons (các hydrocarbons thơm).
Trên trang web chính thức của PV Oil cũng cho biết với những xe sử dụng động cơ loại cũ trước 1993 thì axit trong ethanol có thể gây ảnh hưởng tới gioăng cao su, nhựa, kim loại của động cơ. Còn với xe có động cơ sản xuất sau 1993 thì không gây ảnh hưởng do công nghệ đã cải tiến.
PGS,TS. Huỳnh Quyền (Phó Trưởng ban Khoa học và Công nghệ Đại học Quốc gia TP.HCM) cũng khẳng định, “Hầu hết động cơ sử dụng nhiên liệu xăng A92 đều có thể sử dụng được nhiên liệu E5. Do vậy xe số, xe tay ga và mô tô nếu sử dụng được A92 thì sẽ sử dụng được E5”.
Cũng theo ông, việc pha 5% cồn nhiên liệu làm tăng khả năng chống kích nổ so với nhiên liệu A92 truyền thống. Do đó, nếu nhà sản xuất xe khuyến cáo sử dụng A95 thì nên sử dụng A95 để phù hợp với động cơ xe.
NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG XĂNG E5
Khi sử dụng xăng E5, người đi xe máy cần lưu ý phải thay ống dẫn nhiên liệu chất lượng tốt, tránh những ống có chất liệu cao su không đạt chuẩn. Nhiệt độ ethanol trong xăng dùng lâu ngày có thể ăn mòn, gây rò rỉ xăng làm cháy xe.
Các dòng xe đời cũ không phù hợp để sử dụng xăng E5 do đường ống nhiên liệu và các ron xe bằng cao su không tương thích với thành phần của ethanol. Điều này có thể gây hư hại cho xe nếu sử dụng xăng E5 lâu dài.
Mặt khác, các hãng xe cũng nên thông báo cho người tiêu dùng được biết những loại phương tiện nào được sử dụng xăng E5 và phương tiện nào không được dùng.
Nếu sử dụng xăng E5 thì xe máy cũng như ô tô không nên để bình xăng quá cạn, động cơ sẽ khó nổ. Do ethanol hấp thụ hơi nước nhiều hơn, nên bình xăng cạn, hơi nước nhiều khiến xe khó nổ. Tốt nhất, nên giữ bình xăng luôn nhiều hơn nửa bình.
Dự đoán trong tương lai, người tiêu dùng Việt Nam sẽ tiến tới sử dụng xăng sinh học E20 hay E85, những loại xăng này đã được nhiều nước tiên tiến trên thế giới dùng.
ANH DƯƠNG (Tổng hợp)
