Đọc sách và Sức khỏe
Một Hoa hậu Việt Nam (HH), người được nhiều bạn bè, fan hâm mộ ngưỡng mộ về sức đọc sách, được khen về lối sống lành mạnh (healthy) kiểu thực dưỡng, nhịn ăn… vừa qua đời. Thật tiếc thương cho một phận đời dường như không thiếu gì (nếu so với đại chúng) mà lại thiếu sức khỏe và mất sớm.
Đầu tiên là nguyên nhân cái chết. Sau những thông tin trái ngược, rốt cục thông tin đáng tin cậy nhất từ người nhà và bệnh viện là: khoảng 23h đêm 4-6 HH được người nhà đưa vào viện và mất vào khoảng 4h30 sáng 5-6. Người em của HH cho biết HH đã bị ốm, sức khỏe yếu nhiều ngày qua và nguyên nhân cái chết là do đột quỵ, kiệt sức.
Có tin nói HH bị trụy tim. Báo TP cho biết HH được đưa vào Bệnh viện 108 (Hà Nội) cấp cứu vào đêm 4/6 trong tình trạng đã ngừng tim ngoại viện.
Tại sao một người “ăn uống lành mạnh”, tập luyện thể thao đều đặn, thích gì làm nấy, không bị sức ép quá cao về công việc hay stress lại đến nỗi kiệt sức và đột quỵ?
Chồng cũ của HH cho biết: “Phía bệnh viện kết luận nguyên nhân qua đời của HH là do trụy tim. Cô ấy bị kiệt sức, đột quỵ dẫn đến trụy tim. Trước đó bố của HH cũng bị tim, mất cách đây 6 tháng. Thời gian qua chắc HH tập luyện quá sức, cô ấy chạy, bơi, đạp xe…
Việc tập luyện cũng tốt thôi nhưng thể trạng và con người của HH không phải cốt cách thể thao. Có lẽ HH đã tập luyện quá sức mình mà không biết. Thời gian qua, tôi thấy HH tham gia chạy marathon thì cũng hơi lo lắng. Nhưng đó là quyết định của cô ấy nên tôi không can thiệp”.
Báo còn đăng: Một người quen của hoa hậu tiết lộ, trong lần gặp cuối với HH, anh đã phát hiện ra sức khỏe của cô không được ổn định. Theo người này tiết lộ, thời gian gần đây thể trạng của HH rất gầy gò, xanh xao thấy rõ. Ngoài ra, hoa hậu trông rất yếu, chân tay có dấu hiệu bị run. Tuy nhiên, HH vẫn rất hào hứng chia sẻ với mọi người về chế độ ăn uống “healthy”.
Bốn năm trước (2017), HH chia sẻ: “Đúng hai năm trước tôi quyết định dừng tất cả những công việc mà tôi đang theo đuổi nếu chúng dù có mang lại lợi nhuận bao nhiêu đi chăng nữa nhưng lại làm tổn hao năng lượng, tinh thần và thời gian của tôi. Ở tuổi 38, tôi quyết định cho phép mình “về hưu”, hay nói đúng hơn là từ nay trở đi tôi chỉ làm những gì tôi thích và tạo ra giá trị bền vững, chỉ gặp gỡ và giữ quan hệ với những người có cùng quan điểm sống…
Sáng sáng tôi dậy rất sớm (4h sáng) và tự tay chuẩn bị đồ ăn sáng cho cả nhà. Đây là một điều rất khó khăn với tôi vì thói quen đi ngủ muộn dậy muộn ngủ nướng tôi có từ rất rất lâu. Hơn ba mươi năm nay tôi không bao giờ ăn bữa sáng.”
Thế rồi đầu năm nay, HH bị đau dạ dày và trào ngược thực quản. Ta hãy xem HH kể lại việc tự chữa đau dạ dày cho mình thế nào:
“Bố mất vào chiều tối một ngày giá lạnh. Tôi vừa ăn cơm tối, ngồi nghe nhạc và uống hot chocolate thì nhận được điện thoại báo vào bệnh viện ngay. Mọi việc diễn ra như trong mơ. Đêm hôm đó, sau khi lo việc xong, tôi trên xe về nhà, vẫn không tin rằng mọi việc lại có thể diễn ra chóng vánh và bồng bềnh như thế.
Tôi nằm suốt đêm không ngủ, chỉ chợp mắt khi trời đã sáng. Những cơn mất ngủ từ nhiều năm trước đã quay trở lại, kèm thêm là những cơn đau dạ dày, trào ngược và cảm giác mất vị giác, đói nhưng không thấy ngon miệng.
Sau khi đám tang xong xuôi, tôi vẫn mất ngủ. Tôi không ngại lắm với chuyện mất ngủ vì tôi biết tôi chỉ cần quay lại với nhịp tập yoga và chạy thì giấc ngủ sẽ quay trở lại. Nhưng những cơn đau dạ dày thì thực sự đáng lo ngại. Gia đình tôi cả hai bên nội ngoại đều có tiền sử vấn đề về tiêu hoá, thế nhưng may mắn, tôi chưa bao giờ đau dạ dày, cho đến lúc này. Đường ruột tôi rất tốt, tôi ăn uống mọi thứ. Đau bụng vì thức ăn chỉ tính trên đầu ngón tay và không bao giờ quá 24 tiếng.
Đau dạ dày là một cảm giác rất khó chịu. Nó làm tôi mất tập trung và chẳng làm được việc gì khác ngoài bồn chồn và đau buồn. Rất nhiều lần tôi trải thảm tập được 5, 10 p rồi lại gục mặt xuống khóc và bỏ vào phòng nằm. Tôi không chạy được thậm chí nghĩ đến hoạt động như leo cầu thang tôi đã thấy dạ dày xóc lên từng cơn.
Nhiều người khuyên tôi đi khám. Tôi gật gù ậm ừ, nhưng tôi biết chắc chắn, khám sẽ có bệnh, nhẹ là loét dạ dày, nặng hơn là các vấn đề khác. Nhẹ thì được về nhà uống thuốc Tây. Acid trào ngược còn làm cho tôi bị ho, khó thở và luôn có cảm giác nghẹn nghẹn ở ngực.
Nếu uống thuốc coi như 6, 7 năm tập tành, không thuốc Tây, không rượu bia của tôi xôi hỏng bỏng không. Các cơ bắp sẽ cứng lại và rất khó để tập lại. Tôi bị hen nên phế quản cũng sẽ ảnh hưởng, các cơn hen và dị ứng sẽ sớm quay trở lại nếu tôi không tập luyện.
Tôi quyết định nhịn ăn 72 tiếng để trị những cơn đau và làm dịu ly cocktail acid + hormone đau buồn do cơ thể tiết ra.
24 tiếng đầu tôi dry fasting (nhịn khô, không ăn và uống bất cứ thứ gì) dạ dày đau như có ai dùng móng tay nhọn cấu. Tuy nhiên những cơn đau theo từng cơn và dịu dần khi tôi nằm trên giường tập thở.
24 tiếng tiếp theo tôi uống một chai Hector Sâm pha loãng với nước để lấy sức. Tôi uống ngụm rất nhỏ. Sau đó tôi tiếp tục uống khoảng 750ml nước dừa tươi. 24 tiếng này tôi sinh hoạt bình thường và lần đầu tiên tôi ngủ được một giấc sâu quá 6 tiếng không bị thức giữa chừng.
24 tiếng cuối cùng của đợt fasting 72 tiếng tôi uống nước kiềm PH 9.5. Tôi uống từng ngụm nhỏ và bắt đầu tập được khoảng 1 tiếng yoga liên tục. Những cơn đau dạ dày cũng giãn cách dần. Tôi ăn cháo sau 72 tiếng nhịn. Cháo với chân giò hầm thuốc bắc.
Sau lần nhịn 72 tiếng tôi không còn cảm giác trào ngược sau ăn nữa. Thi thoảng sáng sớm tôi vẫn hơi xót xót dạ dày (tôi chỉ ăn sau 12h trưa). Tuy nhiên giấc ngủ sâu đã quay trở lại, tôi có thể ngủ ngay lúc nào tôi muốn. Tôi bắt đầu các bài tập yoga intensive liên tục 2 tiếng trong 21 ngày và sẽ sớm chạy liên tục trong 21 ngày.”
Đau dạ dày thì việc trước tiên là phải ăn hay uống cái gì đó để trung hòa lượng acid của dịch vị tiết ra khi đói. Thế nhưng HH lại làm ngược lại. Và “6, 7 năm tập tành, không thuốc Tây, không rượu bia” đáng lẽ chỉ là phương tiện, công cụ để đạt mục đích cuối cùng là sức khỏe tốt thì lại biến thành mục đích bất khả xâm phạm, cho dù đạt được nó có hại cho sức khỏe.
Đến đây thì không cần phải là bác sĩ ta cũng rõ nguyên nhân của kiệt sức dẫn đến đột quỵ là thiếu dinh dưỡng và năng lượng do nhịn ăn thường xuyên.
Qua đây tôi muốn cảnh báo sự bất cẩn đối với sức khỏe bản thân khi nghe theo những trào lưu thực dưỡng, nhịn ăn, đồng thời luyện tập quá sức; khi có bệnh không đi khám bác sĩ mà tự chữa theo những cách thức phi khoa học.
Không phải cứ đọc sách nhiều là có hiểu biết đúng về sức khỏe. Đọc sách không chỉ đọc sách văn chương mà cần đọc sách về y học, sức khỏe. Nhưng bây giờ không phải sách nào cũng đúng mà sách ra ào ạt, có cả những cuốn phi khoa học, thậm chí phản khoa học, nên phải có suy xét, so sánh đối chiếu khi đọc, tránh tin theo những sách chạy theo trào lưu y học phi truyền thống như thực dưỡng, tẩy độc thiếu căn cứ khoa học.
Cần trang bị cho mình kiến thức có hệ thống, thông qua những cuốn sách y học truyền thống trước, qua đó mới có đủ hiểu biết để phê phán những cuốn sách phi khoa học.
Tác giả Nguyễn Việt Long
