Ngày 27/11/2025, Sở TN&MT Ninh Bình phối hợp với Viện Nghiên cứu Tăng trưởng xanh (AGG) tổ chức khóa đào tạo về kiểm kê khí nhà kính dành cho doanh nghiệp. Hoạt động này nằm trong chuỗi chương trình “Vì Môi trường xanh Quốc gia 2025”, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nắm vững yêu cầu pháp lý, phương pháp tính phát thải và chuẩn bị cho các tiêu chuẩn xanh đang được áp dụng rộng rãi trên thế giới.
TS. Hoàng Hiệp – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tăng trưởng xanh (Học viện Nông nghiệp Việt Nam) – nhấn mạnh năm 2025 là giai đoạn tăng tốc để Việt Nam thực hiện cam kết Net Zero vào năm 2050. Theo ông, kiểm kê khí nhà kính không chỉ là thủ tục bắt buộc mà còn là nền tảng để doanh nghiệp xác định nguồn phát thải, tối ưu sản xuất và đáp ứng các yêu cầu từ thị trường toàn cầu.
Trong bối cảnh EU đưa Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) vào vận hành và Mỹ siết chặt chuẩn xanh với hàng nhập khẩu, minh bạch “dấu chân carbon” đã trở thành điều kiện cạnh tranh thiết yếu.
Nhấn mạnh kiểm kê khí nhà kính có thể coi như “hộ chiếu xanh” trong thương mại quốc tế, nhưng TS Hiệp lo ngại, doanh nghiệp có thể thiếu dữ liệu chuẩn, dẫn đến rủi ro pháp lý và khó tham gia chuỗi cung ứng có yêu cầu về quản trị phát thải. Do đó, khóa đào tạo cần giúp doanh nghiệp thay đổi tư duy, chuyển từ cách tiếp cận mang tính đối phó sang cách chủ động đón đầu chuẩn mực thị trường.
Viện Nghiên cứu Tăng trưởng xanh cam kết đồng hành hỗ trợ tỉnh Ninh Bình giảm phát thải khí nhà kính bằng 4 nhóm nhiệm vụ: Xây dựng nền tảng dữ liệu các-bon tập trung; thiết lập cơ chế hỗ trợ kỹ thuật thường xuyên để cập nhật tiêu chuẩn; hỗ trợ kết nối thị trường các-bon quốc tế; và đẩy mạnh truyền thông về sản phẩm xanh, doanh nghiệp đạt chuẩn ESG.
Cơ sở dữ liệu mà Viện dự kiến xây dựng bao gồm thông tin phát thải của 5 lĩnh vực chính, gồm năng lượng; giao thông; công nghiệp (IPPU); nông nghiệp, lâm nghiệp và sử dụng đất (AFOLU) và chất thải, cùng bộ dữ liệu tiềm năng tạo tín chỉ các-bon và dữ liệu phát thải cấp doanh nghiệp.
Ông Nguyễn Tuấn Hùng – Phó Giám đốc Sở TN&MT Ninh Bình – cho biết biến đổi khí hậu đang tác động mạnh đến kinh tế – xã hội địa phương. Việc tuân thủ quy định kiểm kê khí nhà kính cũng gây áp lực lớn cho doanh nghiệp do thiếu nhân lực và phương pháp tính phức tạp.
Sau sáp nhập, tỉnh có 80 cơ sở thuộc diện phải kiểm kê. Đến nay, Sở đã thẩm định 35 báo cáo, đang xem xét 33 và còn 12 cơ sở chưa nộp. Các sở ngành cũng đề xuất bổ sung khoảng 50 cơ sở tiêu thụ năng lượng lớn vào danh sách bắt buộc từ năm 2026.
Theo Nghị định 119/2025/NĐ-CP, doanh nghiệp phải lập báo cáo kiểm kê hai năm một lần từ chu kỳ 2024 và gửi UBND tỉnh trước 31/3 hằng năm, đòi hỏi sự chuẩn bị chủ động hơn về dữ liệu.
Trước yêu cầu này, Ninh Bình triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ, trong đó khóa đào tạo lần này dành cho toàn bộ doanh nghiệp thuộc diện phải kiểm kê. Ông Hùng đề nghị doanh nghiệp tập trung tiếp thu nội dung, trao đổi với giảng viên và áp dụng trực tiếp vào quy trình báo cáo của đơn vị. Ông nhấn mạnh: kiểm kê khí nhà kính là bước quan trọng để doanh nghiệp tiếp cận chương trình giảm phát thải, tham gia thị trường carbon và giảm rủi ro vi phạm tiêu chuẩn xanh.
Đại diện doanh nghiệp, ông Hoàng Sỹ Tuấn – Trưởng phòng Hành chính Nhân sự Công ty TNHH Thắng Lợi – cho biết công ty luôn chú trọng tuân thủ quy định môi trường và trách nhiệm xã hội. Doanh nghiệp đặt mục tiêu giảm phát thải, mở rộng tái chế, tiết kiệm năng lượng và đầu tư công nghệ sạch. Mô hình kinh tế tuần hoàn, hạn chế nhựa dùng một lần và tăng cường mảng xanh trong khuôn viên là những hoạt động được duy trì thường xuyên.
Theo ông Tuấn, khóa đào tạo giúp doanh nghiệp nâng cao kỹ năng đánh giá phát thải, qua đó đáp ứng tốt hơn yêu cầu pháp lý và định hướng phát triển bền vững.
Mai Chinh
